Δομένικος- Δημήτριος Κουκάς: «Το θέατρο “αναπνέει” μέσα από την κοινωνία, δεν μπορείς να αγνοήσεις τι συμβαίνει γύρω σου»

Έχει προσδοκίες και αγαπά βαθιά το θέατρο, ενώ σκοπός του είναι να δείξει ότι είναι ζωντανό και ενεργό, πέρα από τις μεγάλες Αθηναϊκές σκηνές που τραβούν τα φώτα της δημοσιότητας. Ο Δομένικος- Δημήτριος Κουκάς, ασχολήθηκε πρώτα με την ποίηση. Έλαβε μέρος και βραβεύθηκε στους ποιητικούς αγώνες των Δελφών και αργότερα πέρασε στη συγγραφή ποιητικών κειμένων. Σήμερα, είναι καλλιτεχνικός υπεύθυνος και σκηνοθέτης της θεατρικής ομάδας Μυκόνου, ενώ θεωρεί πως για να αποδώσει καρπούς η ενασχόληση με το θέατρο, χρειάζεται χρόνος, υπομονή, επιμονή και πάνω απ’ όλα όρεξη. Εκείνος την έχει σίγουρα, γι’ αυτό και εκμυστηρεύεται στο MykonosPost τη δική του θεωρία για τον συναρπαστικό κόσμο του θεάτρου, ενώ περιγράφει και τη σχέση του με τον τόπο καταγωγής του, τη Μύκονο, εκεί όπου βρήκε αυτή τη «μαγική», όπως την χαρακτηρίζει, ουσία που είναι σαν μια ερωτική σχέση που συνέχεια ανανεώνεται. Αυτή ήταν και η αφορμή για τον ερχομό του στο νησί από τον Πειραιά, εγκαινιάζοντας την πρώτη γκαλερί στη Μύκονο, με τίτλο “Domingo”, με χειροποίητα έργα καλλιτεχνών από όλη την Ελλάδα.

“Οι παραστάσεις κάθε φορά με τις μικροαλλαγές τους, λόγω της διάδρασης με το κοινό, είναι ξεχωριστές. Η αξία του ζωντανού θεάτρου είναι αναντικατάστατη”.

Πότε δημιουργήθηκε η Θεατρική Ομάδα Μυκόνου;

Η ομάδα δημιουργήθηκε από μια παρέα Μυκονιατών με μεράκι το 1996 και εγώ είμαι μέλος της από το 1998. Ξεκινήσαμε αρκετά «δειλά», διότι τα πράγματα ήταν δύσκολα. Υπήρχαν άνθρωποι οι οποίοι είχαν τη διάθεση να κάνουν θέατρο και έτσι ξεκίνησε, αλλά τα προβλήματα ήταν πολλά. Τα λειτουργικά, τα διαδικαστικά, αλλά και τα οικονομικής φύσεως. Για το ποιος θα σκηνοθετεί, ποιος θα οργανώνει τη διαφήμιση και την προβολή των παραστάσεων και πολλά ακόμη. Ξεκινήσαμε να δραστηριοποιούμαστε στη Μύκονο και στη συνέχεια αρχίσαμε να κάνουμε παραστάσεις στα άλλα νησιά του Αιγαίου συμμετέχοντας στα Φεστιβάλ και τις συναντήσεις που γίνονται ετησίως. Η τελευταία μας εμφάνιση μάλιστα, ύστερα από τα lockdown, ήταν στη Νάξο. Η ομάδα αποτελείται από ανθρώπους που έχουν εμπειρία από το θέατρο, αλλά και από ανθρώπους που δεν έχουν καμία. Υπάρχουν άτομα με εμπειρία μεγαλύτερη των 10 ετών, αλλά και άνθρωποι που μπαίνουν στο εργαστήρι από περιέργεια για να γνωρίσουν τον κόσμο του θεάτρου και να τον εξερευνήσουν. Σε αυτό το σημείο εγώ γίνομαι σύμμαχος και βοηθός τους. Υπάρχουν επίσης άτομα διαφόρων ηλικιών. Κάθε χρόνο, απευθυνόμαστε ως θεατρικό εργαστήρι σε όλες τις ηλικίες και έχουμε εξαιρετικά ταλέντα όπως η Άννα Μπατή και ο Γιώργος Ριζόπουλος. Η ομάδα ξεκινά από 12-15 άτομα και σιγά σιγά μεγαλώνει. Αυτό που θέλουμε από τους ανθρώπους είναι πάντα η διάθεση να μάθουν, και πρέπει να γνωρίζουν ότι τα αποτελέσματα της προσπάθειας και η επιτυχία θα έρθουν με τον καιρό. Είναι σαν το παλιό καλό κρασί.

“Αυτό το οποίο ζεις δεν είναι απλώς πρόβα, αλλά ζωντανοί άνθρωποι οι οποίοι αποτελούν τους πίνακες μιας μεγάλης έκθεσης”.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αναγκαστήκατε να αναστείλετε την καλλιτεχνική σας δραστηριότητα. Πώς βιώσατε το διάστημα αυτό σαν ομάδα;

Το θέατρο χρειάζεται άμεση επαφή και επικοινωνία του ηθοποιού με τον άλλο ηθοποιό, αλλά και του θιάσου με το κοινό. Το διάστημα αυτό κάναμε κάποια πράγματα διαδικτυακά μόνο και μόνο για να υπάρχει μια επαφή. Ωστόσο, το θέατρο είναι μια τέχνη μοναδική. Συνδυάζει όλες τις τέχνες σε μια, αλλά με την αναπαράσταση ζωντανά στο κοινό πετυχαίνει το σκοπό της. Η σημερινή παράσταση, είναι τόσο σημαντική και μοναδική, όσο θα είναι και η αυριανή αλλά και η μεθαυριανή. Έτσι, κάθε φορά με τις μικροαλλαγές, το κοινό βλέπει κάτι ξεχωριστό και ανεπανάληπτο. Η αξία του ζωντανού θεάτρου είναι αναντικατάστατη.

Τι ακριβώς κάνατε ως ομάδα, την περίοδο της καραντίνας;

Αυτό το οποίο κάναμε ήταν μια βίντεο-παραγωγή μέσω της Ομοσπονδίας μας, ενώ είχαμε επαφή και συνεργασία με άλλες ομάδες διαδικτυακά. Η εποχή αυτή ήταν μια περίοδος όπου το θέατρο δεν υπήρχε, κάτι πολύ σπάνιο μέσα στους αιώνες. Σκεφτείτε ότι δημιουργήθηκε στην αρχαία Ελλάδα από μια ομάδα ανθρώπων που συναντήθηκαν όλοι μαζί και έκαναν παραστάσεις σε έναν χώρο. Ο χώρος αυτός δεν ήταν καν θέατρο. Ήταν απλώς μια συνεύρεση όπου τραγούδησαν και χόρεψαν μαζί.

“Τα τελευταία 25 χρόνια κατοικώ και δραστηριοποιούμαι στη Μύκονο,γιατί με ενδιαφέρει όχι απλά να ζούμε και να δυναμώνουμε την επαρχία, αλλά να δείχνουμε ότι υπάρχει θέατρο και εκτός Αθήνας”.

Προσωπικά πριν τη δράση σας στην ομάδα είχατε κάποια σχέση με το θέατρο;

Πάντα είχα προσωπική σχέση με το θέατρο σαν κείμενο, σαν τρόπο, σαν μουσική, σαν κάποια άλλη παρενθετική τέχνη, όπως ο χορός. Με ενδιέφερε πάντα το πώς μπορούμε να φτιάξουμε κάτι ενδιαφέρον.Η εικαστική πλευρά είναι αυτό που με έφερε κοντά στο θέατρο. Όταν μπαίνεις σε αυτό τον κόσμο μαγεύεσαι, είτε το θέλεις, είτε όχι. Γιατί αυτό το οποίο ζεις δεν είναι απλώς πρόβα, αλλά ζωντανοί άνθρωποι οι οποίοι αποτελούν τους πίνακες μιας μεγάλης έκθεσης. Όλες αυτές οι κινήσεις, είναι προμελετημένες κινήσεις ρόλων. Όλες αυτές οι εικόνες γίνονται το έναυσμα, το οποίο σε εξυπηρετεί για να πεις κάτι ενδιαφέρον. Το «παραμύθι» είναι πιο ενδιαφέρον όταν απευθύνεται σε μεγάλους και παιδιά σαν δια βίου μάθηση, γιατί και οι μεγάλοι είναι στην ουσία παιδιά που διψούν για μάθηση.

Ουσιαστικά, η δική σας ενασχόληση ξεκίνησε με τη Θεατρική Ομάδα Μυκόνου;

Πριν την ομάδα Μυκόνου, συμμετείχα σε διάφορα happenings άλλων καλλιτεχνών, τα οποία δημιούργησαν τα πρώτα ερεθίσματα και ήταν ο πρόδρομος για να ξεκινήσω να διοχετεύω τη φαντασία μου στο θέατρο.

Τα μέλη της ομάδας ασχολούνται με αυτή εθελοντικά;

Ναι, μιλάμε για ένα θέατρο το οποίο έχει τον εθελοντισμό σαν άξονα και όλες οι εργασίες που γίνονται σε αυτό εξυπηρετούν το σκοπό μας που είναι να ανέβει μια παράσταση ενός συγκεκριμένου συγγραφέα, να υπηρετήσουμε το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει και τελικά να το μεταλαμπαδεύσουμε στο κοινό. Μαζί με την ομάδα εκπαιδεύεται και αυτό. Δημιουργώντας λοιπόν μια σταθερή βάση, δουλεύουμε με ανθρώπους που είναι μεν εθελοντές, αλλά δοκιμάζονται σκληρά, ωστόσο το κλίμα είναι τόσο οικογενειακό και έχεις τη δυνατότητα να στηριχτείς σε αυτούς και να ονειρευτείς περισσότερο μαζί τους. Τα όνειρα ξέρετε δεν είναι εύκολο να πραγματοποιηθούν, θέλουν χρόνο, υπομονή, επιμονή και κόπο. Για να έχεις το σωστό καρπό, πρέπει να υπάρξει ωρίμανση.

“Από τον Νοέμβρη, ξεκινάμε τις συναντήσεις και με τα νέα μέλη, καθώς θα γίνει μια νέα παραγωγή, μπορεί και δυο αν το επιτρέψουν οι συνθήκες”.

Ποια είναι η σχέση σας με το νησί της Μυκόνου;

Τα τελευταία 25 χρόνια κατοικώ και δραστηριοποιούμαι στη Μύκονο, γιατί με ενδιαφέρει όχι απλά να δημιουργούμε και να ψυχαγωγούμε στην επαρχία, αλλά να δείχνουμε ότι υπάρχει θέατρο όπου υπάρχουν άνθρωποι. Καμιά φορά οι πολλές πληροφορίες σε ένα τουριστικό τόπο δημιουργούν κομφούζιο. Δεν μπορείς να ξεκαθαρίσεις το τοπίο εύκολα. Είναι πάρα πολύς ο κόσμος, οι εκδηλώσεις, ο συνωστισμός που καμιά φορά γίνεσαι έρμαιο του ρυθμού της ζωής μας. Παρόλα αυτά, ανακαλύπτεις ακόμη και σε ένα νησί όπως η Μύκονος μια μικρή μαγική ουσία που την κρατά ζωντανή αντιστεκόμενη σε ένα αδυσώπητο τέρας, έναν δράκο, όπως ο τουρισμός. Πρέπει βέβαια να υπάρχει αυτός ο δράκος, αλλά να του κρατάμε παράλληλα τα “χαλινάρια”, ώστε να μην ξεφεύγει. Γιατί ένας δράκος που ξεφεύγει, μπορεί να γίνει επικίνδυνος για τον άνθρωπο.

Τι σας αρέσει περισσότερο στη Μύκονο;

Μου αρέσει η γαλήνη του χειμώνα, γιατί εκείνη την εποχή συναντάς τους ανθρώπους, που είναι η ουσία ενός τόπου. Χωρίς αυτούς, το νησί δεν θα ήταν τόσο περιζήτητο. Αυτοί είναι που δίνουν ζωή σε ένα κατά τα άλλα πολύ όμορφο αρχιτεκτονικό τοπίο. Άρα αυτό που χρειαζόμαστε είναι η επαφή με τους άλλους και ο χειμώνας αυτό το στηρίζει και το υπηρετεί.

Αυτό το διάστημα, πώς δραστηριοποιείστε ως προς τη θεατρική ομάδα;

Επίσημα, οι συναντήσεις δεν έχουν ακόμα ξεκινήσει. Αυτό που κάναμε ήταν να βρισκόμαστε και να κάνουμε πρόβες, σε μικρό αριθμό ατόμων της ομάδας, τον πυρήνα της ουσιαστικά και δημιουργήσαμε το «Εμείς οι Έλληνες», το οποίο ήταν μια παραγωγή που αποθεώνει την ελληνική γλώσσα, τη σκέψη και την κουλτούρα μας, γιατί ξεκινά από τον Όμηρο και το έπος, που είναι η βάση κατά τη γνώμη μου και προάγγελος της αρχαίας τραγωδίας που δώρησε το θέατρο στον κόσμο. Αυτό το έργο λοιπόν ήταν η προπαρασκευή μας για φέτος. Ο πυρήνας που σας ανέφερα αποτελείται από τους εξής καλλιτέχνες: Αρτέμης Ευθυμίου, Σταυρούλα Βενιζέλου, Μαρία Μαλλιάκου, Βάσια Γκότση, Δήμητρα Κουσαθανά και τους μουσικούς και ηθοποιούς μας: Τον Μάριο Ξυδάκη και την Όλγα Τσίγκρα. Από τον Νοέμβρη, ξεκινάμε τις συναντήσεις και με τα νέα μέλη, καθώς θα γίνει μια νέα παραγωγή, μπορεί και δυο αν το επιτρέψουν οι συνθήκες. Επειδή, όμως, έχουμε να κάνουμε με μια αίθουσα της ΚΔΕΠΠΑΜ, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τις υγειονομικές οδηγίες. Το θέατρο,ξέρετε, “αναπνέει” μέσα από την κοινωνία, δεν μπορείς να αγνοήσεις τι συμβαίνει γύρω σου.

“Μου αρέσει ο χειμώνας στη Μύκονο, γιατί εκείνη την εποχή μπορείς να βλέπεις τους ανθρώπους, που είναι η ουσία ενός τόπου”.

Με αφορμή την αναφορά σας στην αίθουσα της ΚΔΕΠΠΑΜ, ο Δήμος στηρίζει το έργο σας;

Υπάρχει υποστήριξη όλα αυτά τα χρόνια, αλλά και σημαντική συμβολή από τους εκάστοτε Προέδρους της ΚΔΕΠΠΑΜ, και ιδιαίτερα την τωρινή μας Πρόεδρο, Ανδριανή Κουφού. Τώρα είμαστε σε φάση που ξεκινάμε καινούργια πράγματα, αλλά πάνω απ’ όλα πρέπει να έχουμε την υγεία μας. Θα ήθελα στο σημείο αυτό να πω ότι το θέατρο δεν είναι απλά ένας άνθρωπος που μπορεί να κάνει τέχνη, όπως στην γλυπτική, αλλά πολλοί άνθρωποι που με συνεργασία βάζουν στην άκρη τους εγωισμούς, τα ζητούμενά τους και σαν γροθιά έχουν ένα κοινό σκοπό.