Ένα εικαστικό αφιέρωμα για τη Μαντώ Μαυρογένους στη Δημοτική Πινακοθήκη Μυκόνου

Η Μαντώ Μαυρογένη, (1797-1840) γνήσιο τέκνο της Μυκόνου, υπήρξε ηρωίδα της Ελληνικής Επανάστασης. Πρωτοστάτησε όχι μόνο με τη συμμετοχή της στον ένοπλο αγώνα, αλλά και με την ίδια της τη στάση στη προσωπική και κοινωνική ζωή, ως ένα παράδειγμα γυναίκας που στάθηκε ενάντια στα στερεότυπα της εποχής της, όσον αφορά το φύλο της.

Νέα, όμορφη και προερχόμενη από οικογένεια της ανώτερης κοινωνικής τάξης προξένησε το ενδιαφέρον και το θαυμασμό φιλελλήνων καλλιτεχνών, ήδη κατά τη διάρκεια της Επανάστασης. Χαρακτηριστικές είναι οι λιθογραφίες του Δανού Adam Friedel, ο οποίος τη ζωγράφισε εκ του φυσικού. Ταυτόχρονα, η ιστορία της και η δράση της γίνονται γνωστές στην Ευρώπη χάρη στα μυθιστορήματα και τις νουβέλες που δημοσιεύονται στο Παρίσι κατά τη διάρκεια της Επανάστασης.

Η έκθεση “Μαντώ Μαυρογένη: Η Ηρωίδα της Ελληνικής Επανάστασης, με το Βλέμμα του Σήμερα”, εστιάζει στο ιστορικό περίγραμμα της δράσης της με έμφαση, μεταξύ άλλων, στις προσωπογραφίες της και σε ιστορικά αρχεία. Χάρη στις επιστολές της, που έχουν διασωθεί στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, υπογραμμίζεται η εικόνα της ανιδιοτελούς πατριώτισσας που θυσίασε την προσωπική της ζωή και την περιουσία της για την πατρίδα, αλλά και η άρνηση του νεοσύστατου ελληνικού κράτους να αναγνωρίσει τις υπηρεσίες της. Κατά συνέπεια η ίδια πέθανε, έχοντας ζήσει στην ένδεια, χωρίς να έχουν αναδειχθεί η αυτοθυσία της και η ανιδιοτέλεια της από την πατρίδα της.

Με τα κριτήρια της εποχής μας, η Μαντώ υπήρξε μια γυναίκα, η οποία αποκλείστηκε από το δημόσιο χώρο και από τους Έλληνες ιστοριογράφους του καιρού της. Η ηρωίδα της Ελληνικής Επανάστασης, με τις προσωπικές της επιλογές, αμφισβήτησε έμπρακτα τις συμβατικές αντιλήψεις της εποχής της. Όχι μόνον ανέπτυξε η ίδια επαναστατική δράση, αλλά και ως σύντροφος του Δημήτριου Υψηλάντη διεκδίκησε η παρουσία της δίπλα του να έχει και πολιτικό νόημα, όσον αφορά τις ιστορικές συνθήκες της εποχής της.

Η έκθεση εμπλουτίζεται με τις σύγχρονες εικαστικές προσεγγίσεις δέκα εικαστικών καλλιτεχνών, οι οποίοι με τα εκφραστικά τους μέσα θα φωτίσουν με το βλέμμα του σήμερα, την πολυδιάστατη και πολύπλευρη προσωπικότητα της Μαντώς Μαυρογένη και τον απόηχό της στις μέρες μας.

Οι καλλιτέχνες οι οποίοι συμμετέχουν με πρωτότυπα έργα για τη συγκεκριμένη έκθεση είναι: Άρτεμις Αλκαλάη, Αννίτα Αργυροηλιοπούλου, Ειρήνη Κανά, Μιχάλης Μανουσάκης, Αντώνιoς Παναγόπουλος, Άγγελος Παπαδημητρίου, Ιφιγένεια Σδούκου, Δήμητρα Σιατερλή, Άγγελος Σκούρτης, Μάριος Σπηλιόπουλος, Πελαγία Κυριαζή.

Επιμέλεια έκθεσης: Eιρήνη Σαββανή, Ιστορικός τέχνης.