Ιωάννα Χειμωνά: «Θέλω τα παιδιά να βάζουν τη φαντασία τους να δουλέψει. Αυτό είναι το βασικό μου μέλημα»

Εδώ και περίπου δέκα χρόνια η Ιωάννα Χειμωνά συνεργάζεται με την ΚΔΕΠΠΑΜ και είναι υπεύθυνη για το καλλιτεχνικό εργαστήρι τέχνης για παιδιά, που, μετά από ενάμιση χρόνο απουσίας, ξεκινά το Σάββατο 6/11. Η ζωγραφική ήταν το πάθος της, αλλά και ένα χάρισμα που κληρονόμησε από τη μητέρα της, η οποία ήταν επίσης ζωγράφος. Έχει συμμετάσχει σε αρκετές εκθέσεις με έργα της, ενώ δηλώνει πως το νησί της, η Μύκονος, αποτελεί πηγή έμπνευσης τόσο για την ίδια, όσο και για πολλούς καλλιτέχνες που την έχουν επισκεφτεί για την αύρα, τα χρώματα και το φως της. Ο λόγος στην ίδια…

Πότε συνειδητοποιήσατε ότι η ζωγραφική είναι ο τομέας σας και αυτό με το οποίο θέλετε να ασχοληθείτε;

Η μητέρα μου ήταν ζωγράφος. Πάντα ζωγράφιζε, πηγαίναμε μαζί στα μουσεία, είχε ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής. Έτσι, ξεκίνησα και εγώ να ζωγραφίζω από μικρή ηλικία. Θα μου πεις, όλα τα παιδιά ζωγραφίζουν. Πολλά, όμως, μεγαλώνουν και σταματούν. Ε, λοιπόν εγώ δεν σταμάτησα ποτέ να ζωγραφίζω. Η ζωγραφική ήταν και είναι το πάθος μου. Αποτυπώνω τις δημιουργίες μου σε καμβά, ξύλο, μάρμαρο, χαρτί, ενώ έχω κάνει και μερικές εικονογραφήσεις.

Η Μύκονος έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για εσάς και τα έργα σας;

Είμαι από τη Μύκονο. Λίγο μετά τα 20 μου χρόνια, αποφάσισα να ζήσω εδώ μόνιμα. Είναι ένας τόπος που ανέκαθεν τραβούσε όλους τους ζωγράφους, οι οποίοι έρχονταν και «εκμεταλεύονταν» τις ομορφιές του νησιού. Πλέον, δεν υπάρχει αυτή η χαλαρότητα, οπότε δεν συναντάς πολλούς. Αυτό, όμως, που ελκύει και εντυπωσιάζει όλους όσοι την επισκέπτονται είναι το φως και τα χρώματά της. Μάλιστα, εγώ έχω και ένα μαγαζί, οπότε δημιουργώ και αρκετά πιο τουριστικά έργα. Συνήθως δεν αποτυπώνω τη Μύκονο με ρεαλισμό, αλλά με έναν εντελώς δικό μου τρόπο.

“Στόχος μου είναι τα παιδιά να νιώσουν για ένα δίωρο ελέυθερα, να μην αγχώνονται ότι μπορεί να λερώσουν ή να λερωθούν, γιατί αυτό τα περιορίζει. Αυτό που επιθυμώ είναι, μέσα από αυτά τα μαθήματα, να γίνουν δημιουργικά, να αφεθούν και να εκφραστούν”

Πότε ξεκινάει το εργαστήρι τέχνης για παιδιά της ΚΔΕΠΠΑΜ, το οποίο έχετε αναλάβει;

Το εργαστήρι ξεκινάει το Σάββατο 6/11 και θα πραγματοποιείται κάθε Σάββατο για ένα δίωρο μέχρι τα τέλη Μαΐου στην αίθουσα της ΚΔΕΠΠΑΜ μέσα στη Χώρα. Μετά από μια δύσκολη περίοδο, εξαιτίας της καραντίνας, το εργαστήρι ξεκινά δυναμικά έπειτα από ενάμιση χρόνο. Να τονίσω ότι το εικαστικό εργαστήρι για τα παιδιά διοργανώνεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια από την ΚΔΕΠΠΑΜ, πριν ακόμη αναλάβω εγώ τη θέση του επιμορφωτή, δηλαδή πριν από περίπου δέκα χρόνια. Δεχόμαστε παιδιά ηλικίας από έξι μέχρι δεκατριών ετών, τα οποία έρχονται για να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και να αναδείξουν τη δημιουργικότητά τους.

Η τέχνη είναι κάτι που ενδιαφέρει τα παιδιά αυτών των ηλικιών;

Αρχικά, το εργαστήρι δεν είναι υποχρεωτικό, οπότε τα παιδιά που έρχονται σημαίνει ότι το θέλουν. Θεωρώ πως τα παιδιά χρειάζονται και το πολιτιστικό κομμάτι στη ζωή τους. Βέβαια, όταν λέω πολιτιστικό, αυτό μπορεί να είναι και κάποια χορωδία, θέατρο, ποίηση, υπάρχουν πολλές μορφές. Το θέμα είναι να έρχονται κοντά με οποιαδήποτε μορφή τέχνης.

“Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην οικολογία και προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε ανακυκλώσιμα υλικά, χωρίς να πετάμε τίποτα. Χρησιμοποιούμε μπογιές, χαρτιά, τα πάντα”

Τι είδους δραστηριότητες περιλαμβάνει το εργαστήρι; Θα ασχοληθείτε μόνο με τη ζωγραφική ή θα υπάρξουν και άλλες μορφές τέχνης στα μαθήματα;

Υπάρχουν αρκετά πρότζεκτ, τα οποία έχω δουλέψει και μου αρέσουν. Βρίσκω θέματα που με ενδιέφεραν εμένα σε εκείνη την ηλικία. Η αλήθεια είναι ότι πλέον, μέσω του διαδικτύου, είναι πολύ πιο εύκολο τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά να βλέπουν και να μαθαίνουν από εκεί το οτιδήποτε. Προσωπικά, προσπαθώ να τους παρουσιάσω πράγματα τα οποία μπορεί να μη συναντήσουν κάπου αλλού. Κατά κύριο λόγο ζωγραφίζουμε με μπογιές ή λαδοπαστέλ, αλλά φτιάχνουμε και αρκετές κατασκευές ή χειροτεχνίες, χρησιμοποιώντας σύρμα, γυψόγαζα και πηλό. Επίσης, κάθε χρόνο, στα πλαίσια του εργαστηρίου, φτιάχνουμε και έναν καρνάβαλο για τις απόκριες με χαρτί και αλευρόκολλα και με το πέρας του καρναβαλιού τον καίμε. Αυτή είναι μια πολύ όμορφη δραστηριότητα, καθώς τα παιδιά ενθουσιάζονται και παράλληλα προσφέρουν με τον τρόπο τους στην κοινότητά μας. Με αυτόν τον τρόπο, νιώθουμε ακόμη περισσότερο ενεργά μέλη του κοινωνικού συνόλου. Σε αυτό το σημείο, θέλω να τονίσω ότι δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην οικολογία και προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε ανακυκλώσιμα υλικά, χωρίς να πετάμε τίποτα. Χρησιμοποιούμε μπογιές, χαρτιά, τα πάντα.

Είναι ένα εργαστήρι που εστιάζει στη δημιουργικότητα και την παραγωγικότητα;

Εστιάζει κυρίως σε αυτά τα δύο. Άλλωστε, σε παιδιά ηλικίας έξι με εφτά ετών δεν μπορώ να κάνω θεωρία. Σίγουρα θα τους μάθω τα βασικά, αλλά μέσα από το βιωματικό κομμάτι, μαθαίνουν καλύτερα. Όλα είναι στην πράξη. Για αυτό τα μεγαλύτερα παιδιά -από δεκατριών ετών και πάνω- μπορούν να πάνε στο εικαστικό εργαστήρι του Μάκη Μωράκη, που είναι για ενήλικες και να μάθουν τόσο θεωρία όσο και πράξη. Στα παιδιά συνηθίζω να λέω “Άμα το καταλάβεις καλώς, αν δεν το καταλάβεις δεν χρειάζεται να αγχώνεσαι. Ό,τι ακούσεις σε αυτήν την ηλικία είναι καλό και μένει στο μυαλό σου”. Και πράγματι ακούν τη συμβουλή μου και δείχνουν να την κατανοούν. Σημασία έχει τα παιδιά να μην ασχολούνται μόνο με την τεχνολογία. Είμαι γενικά υπέρ της τεχνολογίας, αλλά πιστεύω ότι πρέπει να κρατάμε και μια ισορροπία. Θέλω τα παιδιά να βάζουν τη φαντασία τους να δουλέψει. Αυτό είναι το βασικό μου μέλημα. Στόχος μου είναι τα παιδιά να νιώσουν για ένα δίωρο ελέυθερα, να μην αγχώνονται ότι μπορεί να λερώσουν ή να λερωθούν, γιατί αυτό τα περιορίζει. Αυτό που επιθυμώ είναι, μέσα από αυτά τα μαθήματα, να γίνουν δημιουργικά, να αφεθούν και να εκφραστούν.

“Σε γενικές γραμμές, όταν ο καιρός το επιτρέπει, βγαίνουμε στην πλατεία ακριβώς μπροστά από τον χώρο μας. Ειδικά αν έχει μια ηλιόλουστη μέρα, είναι ωραίο να βγαίνουμε έξω, να καθόμαστε όλοι μαζί κάτω στο πεζούλι και να ζωγραφίζουμε”

Τι θα αποκομίσει ένα παιδί από αυτήν την εμπειρία;

Θεωρώ ότι ελευθερώνεται. Ελευθερώνεται και ψυχικά, που είναι ίσως και το πιο σημαντικό. Γιατί, όπως σας είπα, ωραίο είναι να μαθαίνουμε πράγματα γρήγορα και εύκολα από το διαδίκτυο, αλλά στο εργαστήρι μας υπάρχει η διαδραστικότητα και η κοινωνικότητα Τα παιδιά παίρνουν πράγματα το ένα από το άλλο, με αποτέλεσμα να ωριμάζουν τόσο καλλιτεχνικά, όσο και σαν άνθρωποι. Μου αρέσει επίσης πολύ να τα βλέπω να συνεργάζονται. Βρίσκω τη συνεργασία βασικό πυλώνα. Αλλά το πιο σημαντικό είναι να λειτουργούν τη φαντασία τους. Αυτές τις δύο ώρες την εβδομάδα, να τις αφιερώνουν στη δημιουργικότητα.

Θα πραγματοποιηθούν δραστηριότητες σε κάποιον εξωτερικό χώρο; Ίσως κάποια επαφή με τη φύση;

Φέτος, κάνω διάφορες σκέψεις. Με όλα όσα συμβαίνουν από τον Μάρτιο του 2020 με τον κορωνοϊό, προσπαθώ να βρίσκω λύσεις και τρόπους, ώστε να μεταφερθούμε και εκτός αίθουσας. Κάπου έξω, στη φύση, ώστε να μην αναγκαζόμαστε να φοράμε συνέχεια μάσκες και να αφεθούμε ακόμη περισσότερο. Σε γενικές γραμμές, όταν ο καιρός το επιτρέπει, βγαίνουμε στην πλατεία ακριβώς μπροστά από τον χώρο μας. Ειδικά αν έχει μια ηλιόλουστη μέρα, είναι ωραίο να βγαίνουμε έξω, να καθόμαστε όλοι μαζί κάτω στο πεζούλι και να ζωγραφίζουμε.

“Το πιο σημαντικό είναι να λειτουργούν τη φαντασία τους. Αυτές τις δύο ώρες την εβδομάδα, να τις αφιερώνουν στη δημιουργικότητα”

Έχετε κάποια ιστορία να μας διηγηθείτε από εργαστήρια παλαιότερων ετών;

Θυμάμαι έντονα μια φορά που τα παιδιά είχαν ανακατέψει μισό κιλό καφέ μπογιά πάνω στο παιχνίδι. Μετά βάφτηκαν και ονόμασαν τους εαυτούς τους με διάφορα παρατσούκλια, όπως ο «κύριος cookie» ή ο «κύριος brownie». Είχε πολύ πλάκα και γελάσαμε όλοι με την καρδιά μας. Μέσα από αυτές τις στιγμές, αντιλαμβάνομαι ότι βρίσκουμε την ελευθερία και τη δημιουργικότητά μας, ακόμη και στα πιο μικρά πράγματα.