Πηνελόπη Γατσά: «Η Μύκονος είναι το πιο φωτεινό σημείο του πλανήτη»

Η Πηνελόπη Γατσά είναι ένας άνθρωπος γεμάτος ζωή. Αυτό γίνεται αμέσως αντιληπτό, ακόμη και μέσα από τον τρόπο με τον οποίο μιλάει. Διέγραψε μια σημαντική πορεία στον χώρο του graphic design στην Αθήνα, εργάστηκε σε περιοδικά, όμως μέσα σε μια στιγμή αποφάσισε να τα αφήσει όλα και να εγκατασταθεί μόνιμα στο νησί που γνώρισε για πρώτη φορά και αγάπησε στα 19 της χρόνια, όταν πήγε για διακοπές με φίλους. Έζησε στη Μύκονο για αρκετά χρόνια, έκανε διάφορες δουλειές και ξεκίνησε να ασχολείται με την τέχνη του κολάζ, που έμελλε να γίνει τελικά η κύρια δραστηριότητά της. Εδώ και χρόνια, πραγματοποιεί σχεδόν ετησίως εκθέσεις με τα έργα της στο νησί, εντυπωσιάζοντας το κοινό. Επειδή, όμως, είναι ανήσυχο πνεύμα, θέλησε να κάνει ακόμα μια αλλαγή στη ζωή της και επέστρεψε στην Αθήνα. Πλέον θα τη βρεις στο εργαστήριό της, να ονειρεύεται και να δημιουργεί. Πάντα όμως επιστρέφει στο νησί που νιώθει δεύτερη πατρίδα της: Τη Μύκονο.

Ποια είναι ακριβώς η σχέση σου με το νησί της Μυκόνου;

Δεν έχω κάποια σχέση με το νησί της Μυκόνου, ως προς την καταγωγή, ωστόσο κατοικούσα μόνιμα εκεί για περίπου μια δεκαετία. Επισκέφθηκα τη Μύκονο για πρώτη φορά στα 19 μου χρόνια, ενώ κάποια στιγή ξεκίνησα να κάνω καλλιτεχνικές εκθέσεις στο νησί. Το νιώθω σαν το δικό μου τόπο. Ακόμη και τα «χαρτιά» μου είναι στη Μύκονο. Έχω πάρα πολλούς φίλους εκεί και είναι η δεύτερη πατρίδα μου. Οι φίλοι που έκανα στο νησί είναι ντόπιοι, αλλά και άνθρωποι από άλλα μέρη της Ελλάδας και της Ευρώπης που έχουν επιλέξει τη Μύκονο για μόνιμη κατοικία τους. Το νησί έχει μια πολύ ωραία γκάμα ανθρώπων.

Πόσο εύκολο είναι να δημιουργήσεις, και κυρίως να διατηρήσεις δεσμούς με ανθρώπους που ζείτε σε διαφορετικά μέρη;

Όταν έχεις δημιουργήσει γερές βάσεις, αγαπάς τους ανθρώπους, το μέρος όπου τους γνώρισες και έρχεσαι ξανά και ξανά. Επίσης, φροντίζεις να κρατάς επαφές, να μαθαίνεις τα νέα τους και να τους νοιάζεσαι.

Με ποια αφορμή βρέθηκες για πρώτη φορά στο νησί;

Βρέθηκα με μια παρέα συναδέλφων για διακοπές. Φύγαμε μια Παρασκευή έτσι απλά, μετά τη δουλειά για βόλτα στη Μύκονο, για το Σαββατοκύριακο. Συνηθίζαμε να το κάνουμε αυτό. Μόλις σχολούσαμε, παίρναμε το πλοίο από Ραφήνα, πηγαίναμε Άνδρο και μετά περνούσαμε κι από την Μύκονο. Στο νησί λοιπόν έχω πάει πολλές φορές για διακοπές, έχω κάνει εκθέσεις, διότι πριν το κολάζ, είχα μια πολύ μεγάλη πορεία με σιδηρογλυπτική και κατασκευές. Επομένως, έκανα και άλλου είδους εκθέσεις από αυτές που κάνω πλέον. Ταυτόχρονα, έχοντας μια εμπειρία  σε πολύ γνωστό εκδοτικό οίκο, αρθρογραφούσα και αναλάμβανα θέματα που είχαν να κάνουν με το design. Μεταξύ άλλων, πήγαινα στη Μύκονο για να φωτογραφίζω σπίτια για το περιοδικό.

“Ήρθα στη Μύκονο για προσωπικούς λόγους, αλλά και γιατί αποφάσισα πως κάποια κεφάλαια της ζωής μου στην Αθήνα κλείνουν και πρέπει να κάνω μια νέα αρχή”.

Τι ήταν αυτό που σου άρεσε τόσο πολύ στη Μύκονο, ώστε να σε κάνει να την επισκέπτεσαι ξανά και ξανά;

Με γοήτευαν πάντα το φως, τα χρώματα και η διαύγειά της. Αυτά τα φωτεινά χρώματα και οι αντιθέσεις που δεν τις συναντάς πουθενά αλλού, παρά μόνο στο «τρίγωνο» Μυκόνου, Δήλου και στην πλευρά της Τήνου που βλέπει την Μύκονο. Το νησί αυτό είναι  αποδεδειγμένα το πιο φωτεινό σημείο του πλανήτη. Αυτό ήταν κάτι που με μάγεψε.

Πότε πήρες την απόφαση να ζήσεις μόνιμα στη Μύκονο;

Έμεινα στο νησί σταθερά για επτά χρόνια, από το 2007, μέχρι και το 2014. Ήρθα στη Μύκονο για προσωπικούς λόγους, αλλά και γιατί αποφάσισα πως κάποια κεφάλαια της ζωής μου στην Αθήνα κλείνουν και πρέπει να κάνω μια νέα αρχή. Τα χρήματα στην εργασία μου μειώθηκαν, ενώ είχα παράλληλα μια εταιρία για Interior Design μαζί με μια φίλη μου φωτογράφο, η οποία δεν πήγε τόσο καλά ώστε να βγάλουμε χρήματα και αποφασίσαμε να την κλείσουμε. Οι συγκυρίες αυτές με οδήγησαν στο να πάρω τη συγκεκριμένη απόφαση. Επίσης, όσον αφορά το καλλιτεχνικό κομμάτι της ζωής μου, ήταν καλύτερα για εμένα να βρίσκομαι στη Μύκονο. Όλο αυτό που έζησα στη Μύκονο ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία.

Όταν πρωτοήρθα στο νησί, εργάστηκα μαζί με την Ειρήνη Συριανού που είναι φίλη μου, στο πωλητήριο του ΟΠΕΠ (Οργανισμός προβολής Ελληνικού πολιτισμού) στη Δήλο. Και θα μέναμε εκεί, αν δεν έκλεινε. Μετά φύγαμε από τη Δήλο κι εργάστηκα στο αεροδρόμιο. Ήταν οι πιο περίεργες δουλειές που έχω κάνει, γιατί ήταν εντελώς άσχετες με την καριέρα μου στην εκδοτική εταιρία, το graphic design και την αρθρογραφία.

“Με γοήτευαν πάντα το φως, τα χρώματα και η διαύγεια της Μυκόνου”.

Αλήθεια, πώς αποφασίζει κάποιος να κάνει τόσο ριζικές αλλαγές στη ζωή του;

Ήταν μια τρέλα. Θα το πρότεινα σε κάποιον ο οποίος θα ήθελε να ασχοληθεί με τον τουρισμό, ή σε κάποιον που πριν ακόμα έρθει στο νησί, έχει ήδη δημιουργήσει μια συγκεκριμένη κατάσταση, η οποία θα τον εξασφαλίσει οικονομικά. Εγώ πήγα εκεί και ψαχνόμουν. Όλο αυτό απαιτεί αντοχές και γερό στομάχι. Παρόλα αυτά, επειδή ήξερα καλά τη Μύκονο, η απόφαση να μετακομίσω εκεί δεν ήταν τόσο δύσκολη. Επίσης,  η ζωή τότε ήταν πιο εύκολη. Έβρισκες πιο εύκολα ένα σπίτι να νοικιάσεις σε μια λογική τιμή και γενικά όλα ήταν καπως πιο απλά σε σχέση με σήμερα.

Τι διαφορές είχε η ζωή στη Μύκονο σε σχέση με τη ζωή στην  πόλη;

Το καλοκαίρι, οι ρυθμοί λόγω του έντονου τουρισμού είναι εξαιρετικά γρήγοροι, ίσως και πιο γρήγοροι από την Αθήνα. Είναι δύσκολο να μετακινηθείς από τη Χώρα και γενικώς όλο αυτό είναι περίεργο καθώς σταματά απότομα, όταν έρθει ο χειμώνας. Τον χειμώνα η Μύκονος είναι δύσκολη, πρέπει συνέχεια να ασχολείσαι με κάτι, για να μην πάθεις κατάθλιψη. Γίνονται πολλές δραστηριότητες στο νησί, εργαστήρια και μαθήματα, επομένως αν κάποιος επιθυμεί να «ζωντανέψει» τον χειμώνα του στο νησί, αλλά και να γεμίσει δημιουργικά τον χρόνο του, πρέπει να συμμετέχει σε όλα αυτά.

Πότε ξεκίνησες να ασχολείσαι με το κολάζ;

Ουσιαστικά, είχα μια σχετικά μικρή εμπειρία από την προηγούμενη δουλειά μου στην εκδοτική. Τότε στα περιοδικά, ο σχεδιασμός των σελίδων γινόταν μακέτα-μακέτα στο χέρι. Εκεί δούλευες με κοπίδι και κόλα. Επίσης, είμαι καλή στο σχέδιο. Κάπως έτσι μου γεννήθηκε η επιθυμία να ασχοληθώ με το κολάζ. Σαν άνθρωπος, εμπνέομαι από τα πάντα. Έχω κάνει κολάζ εμπνεόμενη από το Σικάγο μέχρι τη Μύκονο που αγαπώ πολύ. Επίσης, σε όλο αυτό συνετέλεσε το γεγονός πως όταν ήμουν στη Μύκονο, εκτός από τη δουλειά έπρεπε να κάνω και κάτι δημιουργικό. Ξεκίνησα με πολύ μικρά κολάζ, σε μέγεθος καρτ ποστάλ, τα οποία πουλούσαμε στο μαγαζί μιας φίλης στη Χώρα. Έβλεπα ότι ο κόσμος τα αγάπησε και αποφάσισα να κάνω μια έκθεση με πιο μεγάλα κομμάτια. Η έκθεση αυτή έγινε το 2011 στο ξενοδοχείο «Μαντώ». Από τότε, εκτός από πέρσι που έκανα δική μου έκθεση, το 2014 που δεν έκανα καθόλου και το 2015 που έκανα στο Ναύπλιο, κάθε χρόνο κάνω εκθέσεις στην Πινακοθήκη του νησιού.

Πρακτικά, τι ακριβώς είναι αυτό που κάνεις;

Θα σου δώσω ένα παράδειγμα. Μπορεί να δω ένα πολύ ωραίο σοκάκι της Μυκόνου, να το φωτογραφίσω και να φτιάξω ένα κολάζ. Από πέρσι μάλιστα, χρησιμοποιώ μια άλλη τεχνική. Ζωγραφίζω τους καμβάδες μου, οπότε είναι μια τεχνική- συνδυασμός ζωγραφισμένου φόντου και από πάνω κολάζ με κομμάτια από χαρτί.

Τι σε οδήγησε στο να πάρεις την απόφαση να επιστρέψεις στην Αθήνα;

Kάποια στιγμή, συνειδητοποίησα πως όλα αυτά έφτασαν «ταβάνι», ότι είχα μείνει πίσω στο δημιουργικό κομμάτι και πως στην ουσία κάνω πράγματα μόνο για να εξασφαλίζω τα προς το ζην. Αυτό δεν με κάλυπτε και αποφάσισα να γυρίσω στην Αθήνα. Εδώ ασχολούμαι αποκλειστικά με το κολάζ, ωστόσο τα καλοκαίρια πάντα φεύγω από την πόλη. Πέρσι ήμουν στη Μύκονο και φέτος θα είμαι στη Σύρο, καθώς θα συμμετάσχω σε μια γκαλερί. Ωστόσο, τον Σεπτέμβρη βρίσκομαι πάλι στη Μύκονο και στην Πινακοθήκη. Δεν την αφήνω ποτέ. Η έκθεση θα γίνει 11-20 Σεπτεμβρίου ή στο Ματογιάννι ή στην Καλογερά, δεν το γνωρίζω ακόμη.

“Στις εκθέσεις μου έρχονται πάντα Μυκονιάτες, τουρίστες που έχουν εξοχικό και έρχονται κάθε χρόνο, αλλά και ξένοι. Με όλους γινόμαστε φίλοι, με αποτέλεσμα να επισκέπτονται πάντα τις εκθέσεις μου”.

Τι ανταπόκριση εισπράττεις από τον κόσμο στις εκθέσεις σου;

Η ανταπόκριση ήταν και είναι πάντα πολύ μεγάλη και αυτό που με εντυπωσιάζει είναι πως τα έργα μου αρέσουν πολύ στα παιδιά. Ίσως επειδή έχουν πολύ ζωντανά χρώματα και καθαρές γραμμές. Τα παιδιά, όπως καταλαβαίνεις, τραβούν και τους γονείς μαζί τους. Βέβαια και εμείς οι ενήλικες, επειδή μέσα μας είμαστε πάντα παιδιά, όταν δούμε μια τέτοια εικόνα θα δώσουμε προσοχή. Στις εκθέσεις μου έρχονται πάντα Μυκονιάτες, τουρίστες που έχουν εξοχικό και έρχονται κάθε χρόνο, αλλά και ξένοι. Με όλους γινόμαστε φίλοι, με αποτέλεσμα να επισκέπτονται πάντα τις εκθέσεις μου.

*Από τις 11 έως τις 20 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιείται στη Δημοτική Πινακοθήκη Μυκόνου η ατομική της έκθεση με τίτλο “Στην παραλία”.