Δήλος: Η ιστορία του μαγευτικού νησιού που βρίσκεται μια ανάσα από τη Μύκονο

Η Δήλος, ενώ είναι ένα από τα μικρότερα νησιά του Αιγαίου, έχει τεράστια ιστορική σημασία, και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα και ιερότερα νησιά στην Ελληνική ιστορία. Σύμφωνα με το μύθο, στο νησί γεννήθηκε ο θεός Απόλλωνας και η θεά Άρτεμις, ενώ εκεί πιστεύεται, ότι γεννήθηκε και το φως, το πολυτιμότερο αγαθό. Γύρω στο 2.500 π.Χ. οι πρώτοι κάτοικοι έχτισαν τις καλύβες τους στην κορυφή του Κύνθου, ένα σημείο με μεγάλο υψόμετρο (113 μέτρα), ώστε να ελέγχουν τριγύρω τη περιοχή για πιθανές εισβολές.  Αργότερα, οι Μυκηναίοι, έχοντας εδραιώσει την κυριαρχία τους στο Αιγαίο, εγκαταστάθηκαν στη Δήλο τον 15ο αιώνα π.Χ., την οποία από το 1100 π.Χ. κατέλαβαν οι Ίωνες. Οι Πέρσες εισβολείς σεβάστηκαν την ιερότητα του νησιού, που μετά τα Μηδικά ήρθε στη σφαίρα επιρροής των Αθηναίων.  Από το 168 π.Χ. η Δήλος, όπως και η υπόλοιπη Ελλάδα, βαθμιαία θα περάσει στον έλεγχο της Ρώμης. Τότε ήταν που το νησί εξελίχθηκε σε σπουδαίο εμπορικό κέντρο, με πλήθος κατοίκων και μεγάλη διακίνηση εμπορευμάτων. Έπειτα, καταστράφηκε και λεηλατήθηκε δυο φορές: το 88 π.Χ. και το 69 π.Χ., με αποτέλεσμα να εγκαταλειφθεί και να ξεχαστεί. Αποτελούσε πλέον μόνο καταφύγιο για τους περιπλανώμενους πειρατές.

Ωστόσο, το 1872 άρχισαν οι ανασκαφές στο νησί, που έχουν αποκαλύψει το Ιερό του Απόλλωνα και ένα μεγάλο μέρος της κοσμοπολίτικης ελληνιστικής πόλης, που είχε δημιουργηθεί στο μακρινό παρελθόν. Έχει συγκεντρωθεί ένας τεράστιος αριθμός ιστορικών αντικειμένων, μεταξύ των οποίων περίπου 30.000 αγγεία, ειδώλια, μικροαντικείμενα, 8.000 γλυπτά, 3.000 επιγραφές. Πολλά από αυτά τα ευρήματα στεγάζονται στο Mουσείο της Δήλου, που κτίσθηκε τo 1904. Ο Δημήτρης Αθανασούλης, προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, υπογραμμίζει τη σημασία των ανασκαφών, αναφέροντας πως «Οι Κυκλάδες έχουν μεγάλη πολιτισμική συνοχή. Διαθέτουν όλα τα χαρακτηριστικά της νησιωτικότητας γιατί είναι μικρές, βρίσκονται στο κέντρο και λειτούργησαν σαν σύνδεσμοι ανάμεσα στους διαφορετικούς πολιτισμούς. Επίσης εκεί αναπτύχθηκε ένας πολιτισμός που δεν τον βρίσκεις αλλού».

Από το 1990 ολόκληρη η Δήλος έχει χαρακτηριστεί Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά και προστατεύεται από την UNESCO. Το νησί περιλαμβάνει πλήθος μνημείων, όπως την Αγορά των Ερμαϊστών ή Κομπεταλιαστών, τον Ναό των Δηλίων (ο τελευταίος και μεγαλύτερος από τους τρεις ναούς του Απόλλωνος), το Άνδηρο των Λεόντων, το Θέατρο, το Ναό της Ήρας κ.α. Ωστόσο, η προστασία των αρχαιολογικών, αρχιτεκτονικών και ιστορικών δεδομένων των μνημείων αποτελούν μείζον θέμα. Η Εφορεία, με τη βοήθεια σημαντικών χορηγιών, εργάζεται δυναμικά προς τη συντήρηση, αναστήλωση και ανάδειξη σημαντικών αρχαιολογικών χώρων, σε μία προσπάθεια να διατηρηθεί η αυθεντικότητα και η ιστορικότητα του ιερού νησιού. Ο Δημήτρης Αθανασούλης, προσθέτει πάνω σε αυτό το κομμάτι: «Η Δήλος είναι ένα ζωντανό πρόβλημα. Προσπαθούμε με κάθε τρόπο να καταστήσουμε τον χώρο αντάξιο της σημασίας και της επισκεψιμότητάς του. Θεωρούμε ότι οι αναστηλωτικές εργασίες στη Δήλο είναι αναγκαίες, όχι μόνο για τη κατανόηση των μνημείων για τον επισκέπτη, αλλά και για τη διάσωσή τους», επισημαίνοντας πως οι αναστηλώσεις είναι απαραίτητες.

Όλα αυτά τα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους μπορείτε να τους επισκεφτείτε από κοντά και να μάθετε περισσότερα για την ιστορία του νησιού. Στη Δήλο μπορείτε να πάτε με πλοίο από Μύκονο, Πάρο, Νάξο και Σύρο. Οι περισσότεροι επισκέπτες και εργαζόμενοι φτάνουν στη Δήλο από τη Μύκονο, καθώς είναι το πιο κοντινό νησί και υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια. Το εισιτήριο κοστίζει 18 ευρώ με επιστροφή, χωρίς να περιλαμβάνει την είσοδο στο μουσείο ή ξενάγηση. Το εισιτήριο για τον αρχαιολογικό χώρο κοστίζει 5 ευρώ και περιλαμβάνει και την είσοδο στο μουσείο. Να αναφέρουμε, κιόλας, πως η παραμονή στο νησί απαγορεύεται μετά τη δύση του ήλιου.