Φραγκίσκος Λάβαρης: «Ο διευθυντής ενός σχολείου είναι κάτι σαν τον μαέστρο μιας ορχήστρας»

Ο Φραγκίσκος Λάβαρης, με μια πολυετή ενασχόληση στον χώρο της εκπαίδευσης και πλούσια εμπειρία, βρίσκεται στο «τιμόνι» τόσο του 2ου Δημοτικού Σχολείου Μυκόνου, από την θέση του Διευθυντή, όσο και της Πρωτοβάθμιας Σχολικής Επιτροπής, ως Πρόεδρος. Για εκείνον βασική και απαραίτητη ικανότητα που πρέπει να έχει κάποιος σε αυτές τις κρίσιμες θέσεις ευθύνης και κυρίως στη θέση του Διευθυντή, είναι να είναι προνοητικός και να εξασφαλίζει τα πάντα, πριν αυτά ζητηθούν. Αυτή την περίοδο μάλιστα, καλείται από τη θέση αυτή να αντιμετωπίσει το μεγάλο ζήτημα της πανδημίας. Ο ίδιος δεν είναι Μυκονιάτης, ωστόσο εξομολογείται πως είχε πάντα «έρωτα» με τις Κυκλάδες. Έχοντας ζήσει για αρκετά χρόνια στη Σαντορίνη, αποφάσισε να μετακομίσει στη Μύκονο, ένα νησί το οποίο αγάπησε για την ομορφιά, αλλά κυρίως τη φιλοξενία των κατοίκων του. Ο Φραγκίσκος Λάβαρης μιλά στο Mykonos Post για τον διπλό ρόλο του, τόσο στο 2ο Δημοτικό Σχολείο, όσο και στην Πρωτοβάθμια Σχολική Επιτροπή, περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στο σχολείο, όσον αφορά τον κορωνοϊό, καθώς και για όλα όσα αγαπά στο νησί.

Ποια είναι η σχέση σας με τη Μύκονο;

Τα τελευταία σαράντα χρόνια ζω στις Κυκλάδες. Τα πρώτα χρόνια κατοικούσα στη Σαντορίνη, καθώς εκεί ξεκίνησα την καριέρα μου ως εκπαιδευτικός και διευθυντής σε σχολείο παρότι πριν ζούσα στην Αθήνα. Από το 2013, βρίσκομαι στη Μύκονο ως Διευθυντής του 2ου Δημοτικού Σχολείου Μυκόνου. Δεν έχω κάποια σχέση με το νησί, ωστόσο «ερωτεύτηκα» τις Κυκλάδες.Το «δέσιμο» με τις Κυκλάδες ξεκίνησε με τη Σαντορίνη, με την οποία πλέον έχω πολύ ισχυρούς δεσμούς και στη συνέχεια ήρθα στη Μύκονο. Από το 2013 ήθελα μια αλλαγή στη ζωή μου. Έμαθα πως υπήρχε κενή θέση και ανάγκη για Διευθυντή στο συγκεκριμένο σχολείο και έτσι ήρθα εδώ. Η αλήθεια είναι πως είχα επισκεφθεί αρκετές φορές το  νησί στο παρελθόν και υπήρχε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μου το ενδεχόμενο να μείνω στη Μύκονο. Πλέον, είμαι μόνιμος κάτοικος. Η οικογένειά μου είναι εδώ, η κόρη μου εργάζεται εδώ και γενικώς ολόκληρη η ζωή μου είναι στη Μύκονο. Το αγαπώ πολύ το νησί και από την πρώτη στιγμή ο κόσμος με καλωσόρισε και με αγάπησε. Έχει αξιόλογο κόσμο, αξιομνημόνευτη ιστορία και έχω καταφέρει να δημιουργήσω δυνατές φιλίες. Περνάω πολύ όμορφα και καθημερινά δίνω τον καλύτερό μου εαυτό στη δουλειά μου.

Τι είναι αυτό που αγαπάτε περισσότερο στη Μύκονο;

Μου αρέσει πάρα πολύ ο χειμώνας, καθώς αυτή την εποχή το νησί αποκτά τον πραγματικό του χαρακτήρα. Μολονότι ορισμένες φορές μας λείπει λίγο η καλοκαιρινή διασκέδαση, μπορούμε να περπατάμε πιο άνετα και να παρατηρούμε καλύτερα τις ομορφιές του τόπου. Κάθε εποχή βέβαια δίνει κάτι δικό της. Η Μύκονος είναι ένα πολύ κομψό νησί, όσον αφορά όλα τα στοιχεία που το συνθέτουν. Έχει πολύ καλή αρχιτεκτονική, απίθανες ακρογιαλιές, αλλά πάνω απ’ όλα έχει την φιλοξενία του κόσμου, που για εμένα είναι συγκινητική. Σέβονται πάρα πολύ τους εκπαιδευτικούς, το έργο και την προσπάθειά μας και είναι πάντα δίπλα μας. Η φιλοξενία των Μυκονιατών είναι κάτι που με συγκλονίζει καθημερινά. Είναι εγκάρδιοι και δοτικοί. Μπορείς να το καταλάβεις από τον τρόπο που σε υποδέχονται στα καταστήματα, μέχρι τον τρόπο που διασκεδάζουν.

“Η Μύκονος είναι ένα πολύ κομψό νησί, όσον αφορά όλα τα στοιχεία που το συνθέτουν”.

Ποια ήταν η κατάσταση που βρήκατε όταν μπήκατε στον χώρο της εκπαίδευσης της Μυκόνου;

Το 2ο Δημοτικό Σχολείο Μυκόνου είναι το μεγαλύτερο Δημοτικό σχολείο των Κυκλάδων, τόσο σε εκπαιδευτικό, όσο και σε μαθητικό πληθυσμό. Αφότου λοιπόν έγινα Διευθυντής στο σχολείο, το 2016- και το λέω αυτό διότι είναι τιμή μου- ο Δήμαρχος Μυκόνου, κύριος Κωνσταντίνος Κουκάς, με επέλεξε να ηγηθώ της ανασυγκρότησης της Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Είχα αντίστοιχη θέση και όταν ήμουν στην Σαντορίνη, ενώ έχω κάνει και σχολές στο Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, επομένως θεωρήθηκα κατάλληλος. Πάντα είχα μια επαφή με το αντικείμενο. Οι σχολικές επιτροπές είναι νομικά πρόσωπα του Δήμου τα οποία διοικούνται από 15μελές Διοικητικό Συμβούλιο. Όταν παρέλαβα εγώ το 2016 την σχολική επιτροπή βρισκόταν σε μια οικονομική «ομηρία», καθώς δεν μπορούσε να χρηματοδοτηθεί.  Εμείς, με τη βοήθεια του Δημάρχου, αλλά και του Προέδρου της Δημοτικής Επιτροπής Παιδείας, Λυκειάρχη του ΕΠΑΛ Μυκόνου και νυν Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου, κυρίου Γιώργου Ρουσουνέλου, καταφέραμε, γραφειοκρατικά τουλάχιστον, να προχωρήσουμε τη διαδικασία για την Επιτροπή. Σκεφτείτε ότι τα σχολεία μέχρι τον Απρίλιο του 2016, λειτουργούσαν χωρίς επιχορήγηση από το κράτος, λόγω προβλημάτων, τα οποία ξεπεράσαμε. Καλύψαμε λοιπόν με τις τέσσερις χρηματοδοτήσεις ανά έτος, όλο το χαμένο έδαφος. Φυσικά, ο Δήμαρχος Μυκόνου έβαλε το χέρι στην τσέπη και τον ευχαριστούμε για αυτό. Τον πρώτο χρόνο του 2017, με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, έδωσαν 360.000 ευρώ για τα σχολεία. Έτσι, μπορέσαμε να φτάσουμε τα σχολεία στο επίπεδο που είναι σήμερα, χωρίς να το κάνουμε «σημαία επιτυχίας».Πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι ο μαθητικός αριθμός έχει ξεπεράσει τα τελευταία χρόνια τις 2.500 χιλιάδες, επομένως οι ανάγκες σε πετρέλαιο, είδη καθαρισμού και άλλα είδη, είναι τεράστιες. Δίνουμε καθημερινά τον καλύτερό μας εαυτό για να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Πως βρεθήκατε στη θέση του Διευθυντή του Σχολείου;

Όπως κρίθηκε, είχα τα κατάλληλα προσόντα και πέτυχα στις εξετάσεις που πραγματοποιούνται ανά τριετία ή τετραετία από του Υπουργείο Παιδείας για την κάλυψη θέσης Διευθυντή Σχολικής Μονάδας. Τον Ιούνιο έχουμε ξανά αξιολόγηση. Οι Διευθυντές αξιολογούνται συνέχεια, για το αν είναι ικανοί να παραμείνουν στις θέσεις τους.

“Το σημαντικό και κύριο χαρακτηριστικό που θα πρέπει να έχει ένας διευθυντής είναι να είναι προνοητικός. Πριν ζητηθεί κάτι, πρέπει να έχει προνοήσει ώστε να υπάρχει”.

Ποιος είναι ο ρόλος σας, αλλά και οι αρμοδιότητές στις συγκεκριμένες θέσεις που βρίσκεστε;

Ο Διευθυντής ενός σχολείου είναι υπεύθυνος για την εύρυθμη λειτουργία του σχολείου. Ουσιαστικά έχει την ευθύνη αυτή, με πρώτο μέλημά την ασφάλεια των μαθητών και των εκπαιδευτικών που βρίσκονται στο σχολείο. Ο Διευθυντής βέβαια δεν μπορεί να μεριμνήσει μόνος του για όλα αυτά και έτσι των βοηθά ο Σύλλογος Διδασκόντων. Ωστόσο και αυτοί είναι φορτωμένοι με τα δικά τους καθήκοντα. Ο διευθυντής ενός σχολείου είναι κάτι σαν τον μαέστρο μιας ορχήστρας και θα πρέπει να είναι παντού, να έχει πάντα ανοιχτά τα μάτια και τα αυτιά του και να βρίσκεται σε μια διαρκή επαγρύπνηση. Από εκεί και πέρα, υπάρχει και το παιδαγωγικό κομμάτι, σε συνεργασία με τους συμβούλους παιδαγωγικής ευθύνης των σχολείων, με τους οποίους έχουμε μια συνεργασία. Έτσι, μέσα από σεμινάρια, μαθαίνουμε συνεχώς πράγματα σε σχέση με αυτό και τέλος υπάρχει το διοικητικό κομμάτι.  Ένα σχολείο είναι στην ουσία μια δημόσια υπηρεσία. Οι γονείς ζητούν έγγραφα, τίτλους, βεβαιώσεις και όλα τα υπόλοιπα, οπότε καταλαβαίνετε είναι πολλαπλός ο ρόλος. Περιλαμβάνει από την αντιμετώπιση των κρουσμάτων κορωνοϊού στο σχολείο, μέχρι να μην τελειώσει το πετρέλαιο και να υπάρχουν αρκετοί μαρκαδόροι. Το σημαντικό και κύριο χαρακτηριστικό που θα πρέπει να έχει ένας διευθυντής είναι να είναι προνοητικός. Πριν ζητηθεί κάτι, πρέπει να έχει προνοήσει ώστε να υπάρχει. Τότε μόνο εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία του σχολείου. Όσον αφορά τον ρόλο στη Σχολική Επιτροπή, είναι να έχεις την  ευθύνη όλων των υπολοίπων σχολείων της Πρωτοβάθμιας, όσον αφορά την υλικοτεχνική υποδομή. Να είναι γεμάτα τα ντεπόζιτα των σχολείων με πετρέλαιο, να υπάρχουν όλα τα είδη καθαρισμού και απολύμανσης, ειδικά τώρα στην εποχή του κορωνοϊού, είδη γραφικής ύλης και ό,τι άλλο χρειάζεται η λειτουργία ενός σχολείου. Φυσικά υπάρχουν και γραφειοκρατικά πράγματα στις αρμοδιότητες, όπως ο οικονομικός απολογισμός του προηγούμενου έτους, διότι η επιτροπή είναι νομικό πρόσωπο του Δήμου. Θέλω να τονίσω ότι ο Δήμος κάθε χρόνο έκτακτα και παρά την πανδημία, επιχορηγεί απλόχερα και τις δυο σχολικές επιτροπές.

Πώς ήταν η κατάσταση στα σχολεία της Μυκόνου πριν λίγο καιρό, που η έξαρση της πανδημίας στο νησί ήταν μεγάλη; 

Η αλήθεια είναι πως είχαμε αρκετά κρούσματα. Είχαμε κρούσματα καθημερινά και καλούμασταν να διαχειριστούμε αυτή την κατάσταση. Υπάρχει στο σχολείο υπεύθυνος covid, εκπαιδευτικός, ο οποίος έρχεται σε επαφή με τις οικογένειες των μαθητών του τμήματος στο οποίο βρέθηκε κρούσμα, στη συνέχεια με το Κέντρο Υγείας, για να γίνει ιχνηλάτηση με rapid test και στη συνέχεια ενημερώνει τους γονείς με e-mail. Είναι ακόμη δύσκολη η κατάσταση, γιατί οι μικρές ηλικίες στα Δημοτικά δεν είναι εμβολιασμένες. Είμαστε συνέχεια σε επιφυλακή και φυσικά δεν υπάρχουν αργίες και Σαββατοκύριακα. Αν ένας μαθητής βρεθεί θετικός το Σάββατο, σημαίνει ότι ήταν φορέας και την Παρασκευή, οπότε πρέπει άμεσα να ενημερώσουμε και να κάνουμε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες. Τηρούμε όλους τους κανόνες υγιεινής και προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε. Επίσης θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στο Κέντρο Υγείας και το αξιέπαινο προσωπικό του για την βοήθειά που μας παρέχει.

“Η αλήθεια είναι πως χρειαζόμαστε σίγουρα ένα Δημοτικό ακόμη, διότι έχει αυξηθεί ο μαθητικός πληθυσμός και τα σχολεία είναι στα όριά τους”.

Θεωρείτε ότι η κατάσταση στα σχολεία του νησιού είναι σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο;

Η αλήθεια είναι πως χρειαζόμαστε σίγουρα ένα Δημοτικό ακόμη, διότι έχει αυξηθεί ο μαθητικός πληθυσμός και τα σχολεία είναι στα όριά τους. Το 2ο Δημοτικό Σχολείο το 2006 είχε 10 τμήματα και αυτή τη στιγμή λειτουργούμε με 17, στον ίδιο χώρο. Μέχρι στιγμής έχουμε καταφέρει να φέρουμε την κατάσταση σε μια ισορροπία, δημιουργώντας νέες αίθουσες. Κάνουμε ό,τι μπορούμε, αλλά το χωροταξικό πρόβλημα είναι μια πραγματικότητα. Το να χτιστεί ένα σχολείο από το κράτος είναι μια πάρα πολύ δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία. Ωστόσο, έχουμε ξεκινήσει να κινούμε τις διαδικασίες, διότι η τάση είναι αυξητική. Και δεν μιλάμε για προκάτ αίθουσες. Το ευτύχημα είναι ότι στη Μύκονο δεν υπάρχει ούτε μια τέτοια, όπως συμβαίνει σε άλλες περιοχές. Ο πήχης στα σχολεία της Μυκόνου έχει ανέβει και, πάντα με την πολύτιμη στήριξη του Δήμου, προχωράμε. Χωρίς αυτή, θα κάναμε μια απλή διαχείριση και θα έλειπαν πολλά πράγματα από τα σχολεία.