Jean-Paul Gaultier: Η Μύκονος είναι ένα σοκ ομορφιάς – το φως, η θάλασσα, η ατμόσφαιρα.

Όταν φτάνω βρίσκεται ήδη εκεί, καθισμένος στον κόκκινο γωνιακό καναπέ. Με υποδέχεται με το ζεστό χαμόγελο και αυτήν την φωτεινή «ηλιακή» ενέργεια που τον διακρίνει και με κάνει να τον αποκαλώ, πειράζοντάς τον, Roi Soleil – βασιλιά ήλιο. Που έτσι κι αλλιώς είναι, ο βασιλιάς της μόδας.

Όσες φορές είχαμε ξανασυναντηθεί, τον «πυροβολούσα» με ερωτήσεις, ρωτώντας τον ό,τι μου ερχόταν στο μυαλό, αφού κανένας σχεδιαστής μόδας δεν συνδυάζει όσα εκείνος – έχει ζήσει σαν ροκ σταρ, έχει κολλητή τη Madonna, λατρεύει την πανκ και την disco, τη Εurovision και το “Eurotrash”, αγαπά τη Μεγάλη Βρετανία και τη Μύκονο, είναι ερωτευμένος με το ανατρεπτικό, το σουρεάλ, το punk, το street chic, το camp, τους ωραίους άντρες, τις φαντασμαγορικές γυναίκες, το διαφορετικό… Στο χώρο της μόδας δεν έχω θαυμάσει κανέναν όσο τον Jean Paul Gaultier.

Tο καλοκαίρι είδα δύο φορές στο Λονδίνο το αυτοβιογραφικό του glam musical “Fashion Freak Show”, τη μία από τις δύο καθισμένη δίπλα στον virtual artist Pandemonia, που ήταν όλος ντυμένος με latex σαν ζωντανή κούκλα και εμπέδωσα για τα καλά τους λόγους που με συγκινεί όσο κανένας άλλος. Ο Gaultier είναι ένας διαχρονικός έφηβος, ένας gentleman, ένας προσγειωμένος καλλιτέχνης. Ο πρώτος provocateur της μόδας, για πάντα enfant terrible, που παρατηρεί τον κόσμο γύρω του με ψυχραιμία και τους ανέμπνευστους καιρούς που ζούμε τους δικαιολογεί ως «κύκλους» που πρέπει αναγκαστικά να ολοκληρωθούν για να προχωρήσουμε. Σε όλη του τη διαδρομή αμφισβητούσε τις συμβάσεις, παρουσιάζοντας φορέματα με κωνικούς κορσέδες και πνευματώδεις παραλλαγές γαλλικών βασικών ειδών όπως ο μπερές και η ναυτική φανέλα…

Τα θυμάμαι όλα αυτά ενώ περιμένουμε το φαγητό μας, απολαμβάνοντας εν τω μεταξύ ουζάκι, το αγαπημένο του ποτό. Γελάμε όταν λέει μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι οι κλασικές ρίγες στα trademark μπλουζάκια του θα έπρεπε να είναι κάθετες και όχι οριζόντιες, για να μας κολακεύουν αν τσιμπήσουμε κανένα κιλό! Καθόλου δύσκολο με πλανήτες στον Ταύρο και τρώγοντας τα ζουμερά καλαμαράκια της Αργυρώς, που όμως μπαίνουν σε δεύτερο πλάνο όταν ο Jean Paul αρχίζει να μιλάει με πάθος, ευφράδεια και χιούμορ. Ένας πραγματικός χείμαρρος, περνάει με ταχύτητα από το ένα θέμα στο άλλο, χωρίς ποτέ να χάνει τον ειρμό του, ταξιδεύοντας τον συνομιλητή του μέσα από παράλληλες διαδρομές στον υπέροχο και αυθεντικά λαμπερό κόσμο του.

Ξεκινάω, από τι άλλο; από την πρώτη μούσα του, τη Νανά, το αρκουδάκι που πρωταγωνιστεί στο σόου του και για το οποίο μιλάει πάντα με μεγάλη αγάπη και θαύμασα live στο θρυλικό σόου του Graham Norton στο Channel 4, όταν είχε πάει να μιλήσει για την περίφημη αναδρομική του έκθεση στο Victoria and Albert Museum.

«Ναι, είναι η πρώτη μου μούσα! Το “απόσταγμα” όλης μου της ζωής. Είναι λίγο νεότερη από μένα, 64 ετών! Ένα γλυκό μουσειακό τερατάκι», μου λέει, εξηγώντας μου ότι οι γονείς του, αν και ανοιχτόμυαλοι δεν του πήραν την κούκλα που ήθελε στα 8 του χρόνια, κι έτσι αναγκάστηκε να μεταμορφώσει το αρκουδάκι του στο πρώτο του μοντελο-πειραματόζωο. «Τη Νανά τη χρησιμοποιούσα σαν κούκλα. Σε εκείνη έφτιαξα και το πρώτο κωνικό σουτιέν που αργότερα αποθέωσε η Μαντόνα. Τη χτένιζα, της κολλούσα μαλλιά σε διάφορα χρώματα, την έβαφα, της ζωγράφισα φρύδια, της έβαζα πούδρα. Ήταν η πρώτη transgender κούκλα! Στο γάμο της Φαμπιόλα της έφτιαξα νυφικό από πετσέτες! Την υπέβαλα μέχρι και σε εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς, όταν έκανε την πρώτη τέτοια στον Καναδά ο Dr. Barnard, αλλά την τομή τη χάραξα στην κοιλίτσα της, για να μη χαλάσω το σουτιέν!» αποκαλύπτει γελώντας τρανταχτά.

Μου είχες πει παλαιότερα Jean Paul ότι η γιαγιά σου ήταν η μεγάλη σύμμαχός σου στο παιδικό σου “ατελιέ”.

Ναι! Με άφηνε να κάνω τα πάντα. Τρελαινόμουν να παρατηρώ πώς φορούσε τους κορσέδες. Μαγικό αξεσουάρ. Δεν μπορούσα να καταλάβω τι είναι. Μου τα εξηγούσε όλα και δεν θα ξεχάσω ότι έπινε ξύδι για να διατηρεί τη μέση στενή. Είχε πολλούς κορσέδες σε διάφορα χρώματα και υφάσματα. Χρόνια μετά, στη Νέα Υόρκη, είδα ένα μιούζικαλ, το Nine, όπου φορούσαν όλες σομόν κορσέδες που μου θύμισαν αυτούς της γιαγιάς μου. Τότε σκέφτηκα να τους βάλω στην κολεξιόν μου και έφτιαξα τον “ροκ κορσέ” – πάντα πρωτότυπος, ποτέ κόπια, ο κάθε ένας διαφορετικός, από υπέροχα υφάσματα. Στην ίδια κολεξιόν έκανα και τις μαρινιέρες. Τα trademarks μου δηλαδή.

Η Μαντόνα ξέρει πως δεν ήταν εκείνη η έμπνευση για το cone bra;

Όχι, νομίζει ότι το σχεδίασα για εκείνην. Έβλεπα τα σουτιέν στα ειδικά περιοδικά με πατρόν και τα έκοβα, φτιάχνοντας ρούχα για τη Νανά. Τα πάντα για μένα ήταν έμπνευση, ακόμα και το τραπεζομάντηλο. Έκοβα κυκλικά ένα ύφασμα και το τύλιγα γύρω από το αρκουδάκι μου – έτοιμη η φούστα. Ήταν και η μητέρα μου μέσα στο κόλπο, γενικά είμασταν όλοι πολύ creative. Το όνομά της η Νανά το πήρε από την ταινία του 1944, από το βιβλίο του Ζολά, με ηρωίδα τη Lupe Velez που έπαιζε το ζωηρό κορίτσι που έκανε πεζοδρόμιο.

Από παιδάκι είχες αδυναμία στο διαφορετικό;

Πάντα. Θυμάμαι πως όταν ήμουν μικρός, στο σχολείο, με είχε καταγοητεύσει η φυσική κατακόκκινη άφρο κουπ των μαλλιών μιας συμμαθήτριας μου. Πάντα εκτιμούσα περισσότερο αυτούς και αυτά που ξεχώριζαν και όχι τα comme il faut.

Ξέρω πως πάντα προωθούσες το body positivity…

Πιστεύω πως αυτό που συμβαίνει είναι καλό, είναι πάντα κάτι που στήριζα. Ελπίζω να μην είναι μια μόδα που θα περάσει. Έτσι όμως είναι οι επαναστάσεις και τα κινήματα, όλα κάνουν κύκλους και επιστρέφουν στο ίδιο σημείο. Δεν είμαι κοινωνικός αναλυτής, αλλά μπορώ να μιλήσω για τη μόδα. Η μόδα αποτυπώνει την κοινωνία και οι επαναστάσεις, μικρές ή μεγάλες, πάνε συνήθως κόντρα στο mainstream. Όταν πια όλα επιτρέπονται, τα πράγματα χαλαρώνουν κάπως. Πλέον όλοι και όλα είναι πολιτικοποιημένα. Tουλάχιστον στη Γαλλία, νομίζω όμως πως και εδώ, στην Ελλάδα, από την οποία κληρονομήσαμε πολλά.

Από τι εμπνέεσαι;

Από τα πάντα γύρω μας. Από όσα συμβαίνουν, όσα βλέπουμε, από την αρχιτεκτονική, από όλα… Τα κινήματα της μόδας εξάλλου καθρεφτίζουν την κοινωνία. Το πανκ -που το λατρεύω– αντιπροσώπευε την αντίδραση των Εγγλέζων στον θεσμό της βασιλείας και στις συμβάσεις. Ήταν μια κοινωνική επανάσταση. Η μόδα είναι ο καρπός της πολιτικής.

Μια από τις κορυφαίες σου δημιουργίες ήταν και η τζιν τουαλέτα που βλέπουμε και στο Fashion Freak Show.

Το «φρούτο» μιας ανατροπής. Το detourmement γενικά το χρησιμοποιώ πολύ. Το τι είναι ωραίο και τι όχι είναι υποκειμενικό. Έχω κάνει μπρασελέ από το καπάκι μιας κονσέρβας με γατοτροφή της Linda, έχω φτιάξει τουαλέτα μακραμέ από τα κεντητά σεμεδάκια της μαμάς του φίλου μου. Το τζιν είναι ένα ύφασμα φτηνό, που απευθυνόταν στους φτωχούς και το έκανα βραδινή τουαλέτα. Επίσης, το αντιπαθητικό μιλιτέρ που ήταν ταμπού και συμβόλιζε τον πόλεμο το έφερα κι αυτό στο προσκήνιο της μόδας. Είναι το αγαπημένο μου melange του αριστοκρατικού με το απλοϊκό, του street fashion με την haute couture.

Εκτός από game changer είσαι και master blender! Πώς νιώθεις να σε αντιγράφουν;

Είναι τιμητικό να αποτελείς έμπνευση. Αυτό που θεωρώ λάθος είναι να βλέπεις μεγάλους οίκους να αντιγράφουν ξεδιάντροπα άλλους σχεδιαστές. Για παράδειγμα, υπάρχει αυτή η ταλαντούχα σχεδιάστρια Di Petsa που κάνει κάτι πολύ συγκεκριμένα θεϊκά wet look, ανάλαφρα βρεμένα λευκά ντραπέ, μελετημένα στην εντέλεια. Eίδα σχέδια της πολύ κακά κοπιαρισμένα από μεγάλο οίκο μόδας και αυτό είναι ντροπή.

Πώς σου φαίνεται η ιστορία με τα πανάκριβα athleisure και το πάντρεμά τους με μεγάλους οίκους;

Νομίζω πως υπάρχει κόσμος που λατρεύει να πληρώνει το label. Έτσι παντρεύονται τα αθλητικά brands με γνωστούς οίκους και γίνεται διπλή εμπορική επιτυχία. Έχει ενδιαφέρον.

Νομίζεις ότι ψυχολογικά εκτιμάμε πιο πολύ τα ακριβά ρούχα;

Νομίζω ναι, γιατί θεωρούμε πως μας ανεβάζουν κοινωνικά. Τα ρούχα εκφράζουν το ποιοι είμαστε και τι θέλουμε να δείξουμε ή να κρύψουμε. Ο άνθρωπος εκφράζεται μέσα από τη μόδα, πάντα ανάλογα με την εποχή. Όταν ξεκίνησα εγώ ήταν διαφορετικά τα πράγματα. Οι νέοι τότε ντύνονταν στα flea markets, δεν ήθελαν τα ακριβά designer σπορ ρουχα.

Ποιούς θαύμασες στο ξεκίνημά σου;

Θαυμάζω πάντα παρά πολύ τους Ιταλούς. Ξέρουν το ρούχο καλύτερα από όλους. Εκεί, το 1969, δούλευα στο maison Ζucolli και σχεδίασα την opac διάφανη μαρινιέρα μου, για να φαίνονται πιο ελκυστικά τα αδιάβροχά τους. Μόλις το είδαν, ενθουσιάστηκαν, μου είπαν «Είναι τέλειο! θα το βάλουμε παντού, γιατί είναι πανέμορφο και το ωραίο πουλάει». Αν ήταν Γάλλοι θα μου έλεγαν είτε πως ήταν ακριβό ή ακατόρθωτο ή πως το είχαν ξαναδεί. Οι Ιταλοί βλέπουν μπροστά και έχουν τρομερή αισθητική. Είναι νούμερο ένα. Οι άντρες δε είναι απίστευτα ντυμένοι, εκτιμούν τα καλά υφάσματα – ανακάλυψα το καλό μάλλινο ύφασμα κοντά τους.

Και σκέψου πως όλοι νομίζουμε πως οι Γάλλοι είναι οι πιο chic!

Στη Γαλλία δεν βλέπεις στον δρόμο ωραία ντυμένο κόσμο όπως στην Ιταλία. Το Parisian chic είναι μύθος.

Ποιοι σε αγκάλιασαν πρώτοι ως σχεδιαστή;

Οι Άγγλοι και οι Γιαπωνέζοι, στην αμερικανική Vogue μπήκα πρώτη φορά το 1989. Πριν ήμουν πολύ extravagant για εκείνους, παρά το ότι είχα κατακτήσει όλον τον υπόλοιπο κόσμο. Μέχρι και το άρωμά μου είχε λογοκριθεί στην Αμερική, εξαιτίας του σχήματος. Μετά, λόγω πωλήσεων και επιτυχίας στον υπόλοιπο κόσμο, δεν μπόρεσαν να αντισταθούν. Λατρεύω τη Μεγάλη Βρετανία. Πάντα ένιωθα καλύτερα στο Λονδίνο απ’ ό,τι στο Παρίσι, όπου έπρεπε να έχεις επενδυτές από πίσω να σε στηρίζουν. Στο Λονδίνο ακόμα και στο Portobello έβλεπες τύπους να ράβουν στο χέρι τα πιο ωραία σχέδια από το πουθενά, μόνοι τους, γεμάτοι έμπνευση.

Νομίζω ότι σου αρέσει το Λονδίνο επειδή είσαι ροκ σταρ. Κάπως σαν τον David Bowie, που καταξιώθηκε στην Αμερική αργότερα.

Ήταν μεγάλη έμπνευση για μένα o Βοwie – μοναδικός!- και όλα τα φανταχτερά και διασκεδαστικά, όπως το Rocky Horror Show, το θεατρικό, πριν την ταινία. Πήγα γιατί με ξετρέλανε το πόστερ με τα δαγκωμένα χείλη. Επίσης αγόραζα συχνά δίσκους επειδή μου άρεσε το εξώφυλλο – good cover good music! Αγαπώ πολύ και τον Boy George.

Aγαπάς και τιμάς τη χώρα μας όσο κανένας άλλος. Ειδικά τη Μύκονο.

Η Μύκονος είναι ένα σοκ ομορφιάς – το φως, η θάλασσα, η ατμόσφαιρα. Πρώτη φορά πήγα το 1978 – θυμάμαι πάντα αυτή τη γλυκιά αποσύνθεση και τη μουσική του Staying Alive! Ακουγόταν παντού και έκανε τρομερό κοντράστ – ένας παράδεισος. Και το Super Paradise! Θέλω πάντα να επιστρέφω εκεί! Μου αρέσει να πηγαίνω στα ίδια μέρη που αγαπώ και τα ερωτεύτηκα με την πρώτη ματιά.